Haagse Kunstgrepen 2.0

Voorwoord

Het maken van gebaren en het ‘spreken’ van gebarentaal is niet iets dat exclusief toebehoort aan doven of slecht­horenden. Iedereen die kijkt naar spreektaal, ziet dat deze voortdurend wordt begeleid door betekenisvolle visuele informatie overgebracht met gezichts­uitdrukkingen, gebaren, lichaams­houding, ruimte­gebruik. Iedereen die kijkt naar gebarentaal, ziet dat deze niet exclusief gebruik maakt van de handen, handstanden en handbewegingen, maar ook van diezelfde informatiekanalen, die functioneren naast en voor een deel ook zijn onder­gebracht in een eigen systeem van een gebarentaal, in de eigen ‘grammatica’ die, zoals taalkundigen zeggen, ten grondslag ligt aan communicatie in die taal.

Horenden kunnen hun hele leven voort, hun taal leren, spreken en uitbreiden, zonder serieus in aanraking te komen met doven en slechthorenden, laat staan met sprekers van gebarentaal. Voor doven en slechthorenden, zeker in de moderne westerse wereld, ligt dat precies andersom: hun talige wereld is per definitie tweetalig. Maar dat betekent ook dit: de talige wereld van degenen die serieus met hen (willen) omgaan is tweetalig, van matig tot groot.

In deze tweetalige wereld, van spreek­taal, gebarentaal en uiteindelijk van visuele communicatie, is het kern­begrip het begrip ruimte. Dit stelt eisen aan de manier waarop de communicatie wordt vastgelegd en overgedragen. Voor film moeten de ‘sprekers’ en de camera zo worden gepositio­neerd dat het ruimtegebruik daarin past. In tekeningen moet niet alleen drie­dimensionale informatie worden omgezet in twee­dimensionale, maar ook beweging, bewegings­richting, bewegings­grootte en bewegings­herhaling worden aangegeven.

De producten van Vi-taal zijn het resultaat van nadenken over deze eigenschappen van deze tweetalige communicatie­wereld, waarmee sinds 1985 ervaring is opgedaan, al doende. En niet alleen dat, in de producten wordt ook geprobeerd deze werkwijze over te brengen, soms via nieuwe visuele vondsten zoals het weergeven in tekening van beweging tot het visueel maken van de gebarenruimte. De theater-, film- en papieren projecten van Vi-taal zijn altijd tweetalig. Haagse Kunstgrepen 2.0. is een neerslag van de filmprojecten van Vi-taal van de afgelopen jaren.

Ruud Janssen
Wim Zonneveld

De website Haagse Kunstgrepen 2.0 is financieel mogelijk gemaakt door